Glazeniers
      

    Restauratie glas-in-lood-ramen van het kerkgebouw.

In 2003 begonnen Henk Verschoor en Piet Schols uit besparingsoverwegingen zelf met het restaureren van de glas-in-lood ramen in het intieme kerkgebouw van de Protestantse Gemeente Oudenbosch in de Fenkelstraat.

Maar al snel kwamen ze erachter dat dit geen eenvoudig klusje was. Gelukkig kwam er versterking en na het volgen van enkele cursussen, werd er door vijf gedreven mensen een meesterwerkje afgeleverd. Met het glasrestant zijn de afgelopen tijd mooie decoraties gemaakt.

Geruime tijd geleden werd ik (Henk Verschoor) gevraagd om technisch ouderling Arie Blom te assisteren, want deze man had het nogal druk met zijn werk en kon een hulp goed gebruiken.

Na enig denken besloot ik ja te zeggen, echter niet wetende dat ik kort daarna de ramen van de kerk zou gaan verloden, een gigantisch karwei.

Nu ben ik in de gelukkige omstandigheid een hele beste hulp te hebben in de persoon van ons gemeentelid Piet Schols, zonder zijn hulp was ik er beslist niet aan begonnen.

Na veel overleg en met behulp van een glazenier en Monumentenwacht zijn wij aan het werk gegaan.

Eerst moest er een ruimte worden gevonden, die door Arie Blom is geregeld en daarna door ons ingericht om het glazenierswerk op een goede wijze te volbrengen.

De kerk heeft in totaal 8 ramen, elk raam heeft ongeveer 630 ruitjes, dus in totaal gaan er ruim 5000 ruitjes door onze handen + nog een klein raampje achter het orgel, dus ongeveer 5350 raampjes. We beginnen met het demonteren van een deel van een groot raam, ter grootte van ongeveer 136 bij 84 centimeter en brengen dit gedeelte naar de container.

Als eerste worden de ruitjes genummerd en wordt nagegaan welke ruitjes kapot zijn en vervangen dienen te worden door nieuwe. Daarna worden alle ruitjes uit het oude lood verwijderd en beginnen we met het schoonmaken in (azijn) van de ruitjes.

Daarna worden de loodstrippen (van verschillende dikte) op de werkbank bevestigd en begint het in de loodstrippen schuiven van het glas. Op de kruispunten van het lood worden de strips aan elkaar gesoldeerd.

Als een deel gereed is wordt dit voorzichtig van het atelier naar de kerk terug gebracht en gemonteerd.

Tijdens het proces van het eruit halen van het raam, de sloop en het weer opnieuw in het lood zetten zullen we een fotoverslag te maken dat we op CD- rom zullen zetten, ook op de internetsite van de kerk worden een aantal foto's gepubliceerd.

Dit om voor het nageslacht zoveel mogelijk vast te leggen en om te laten zien dat vrijwilligers uit de gemeente ook bij het onderhoud van de kerkelijke gebouwen een rol kunnen spelen.

Wij proberen om op geregelde tijden aan de ramen te werken en stellen uw bezoek zeer op prijs. Het atelier in de vorm van een container – van aannemer van Agtmaal - waar we in werken, staat achter het clubgebouw en heeft een nogal opvallende kleur (GEEL)!!!

Restauratie glas-in-lood ramen Protestantse Kerk na negen jaar afgerond.

Op 25 augustus 2012 was er in de Protestantse kerk in de Fenkelstraat een feestelijke bijeenkomst georganiseerd om de afronding te vieren van de restauratie van de glas-in-lood ramen. Dit project, dat alles bij elkaar zo'n negen jaar in beslag nam, is uitgevoerd door vrijwilligers van de kerk. Een enorme klus, waarmee men, terecht, veel waardering en complimenten heeft geoogst. Initiatiefnemer Henk Verschoor vertelt hoe een onervaren team een meesterstukje afleverde.

"We doen het zelf wel", riep Henk Verschoor in 2003, bij het horen van het bedrag dat gemoeid was met de uitbesteding van de restauratie van de glas-in-lood ramen die in abominabele staat waren. Met die uitspraak haalde hij zich een gigantische klus op de hals. Anno 2015 kan de inmiddels 77-jarige Henk terugkijken op een geslaagd resultaat. Enige trots zou dan ook op z'n plaats zijn, maar daar is Henk te bescheiden voor. "We hebben dit werk met z'n allen gedaan, ieder op zijn eigen manier en met zijn eigen inbreng en talent", aldus Henk die negen jaar geleden geen idee had waar hij aan begon.

Cursus

“De ouderling Technische Zaken, Arie Blom, die indertijd verantwoordelijk was voor het onderhoud van deze kerk, was boer en had het zo druk met zijn koeien dat hij mij vroeg om het onderhoud op me te nemen, mede vanwege mijn elektrotechnische achtergrond" blikt Henk terug. 
"Na een grondige inspectie van het gebouw, bleek dat de ramen vervangen moesten worden. 
Uitbesteding zou 46.000 euro kosten, een bedrag dat we bepaald niet in kas hadden. lk ben niet bang voor een uitdaging, dus ben ik gaan informeren naar een cursus glas-in-lood.

Samen met Piet Schols en Boukje van der Weijden ben ik cursussen gaan volgen en konden we met de klus beginnen. 
Jan Keijzer en Wim de Boer hielpen met allerlei werkzaamheden. Er moesten in totaal acht grote ramen vervangen worden plus een raam achter de organist en een rond raam boven in de voorgevel. 
Tezamen: 33 raamdelen en 5350 ruitjes. lk stelde voor om in het ronde raam in de voorgevel het logo van onze Protestantse Kerk te verwerken. 
Dat logo, een duif, heb ik niet zelf ontworpen, maar het raam is wel door mij gemaakt."

Complimenten

"Raam voor raam is er uit gehaald, schoongemaakt, gesneden, in nieuw lood gezet en gesoldeerd. Restaureren bleek moeilijker dan een nieuw raam maken. Voor de oorspronkelijke maker, een glazenier uit Goes, was het blijkbaar zo'n grote klus dat hij helpers heeft ingeschakeld. Dat is duidelijk te zien aan de wisselende kwaliteit van de delen."

'Het is een precies werkje'

"Sommige zijn echt een huzarenstukje en andere zijn onevenwijdig of verschillend in dikte enzovoorts. Die onvolkomenheid draagt bij aan de charme van het handwerk dat uit 1920 dateert. En het was aan ons om er weer een mooi geheel van te maken.
Dat is goed gelukt, want meermalen kregen we complimenten van de Monumentenwacht. Zij hadden werk van gecertificeerden gezien dat minder van kwaliteit was. Als je dat te horen krijgt, heb je echt eer van je werk."

lJskoud

"Twee ochtenden per week werkten we aan de ramen. Steeds weer op verschillende locaties in de kerk. We zaten zelfs een periode in een container. Daarin was het 's-winters zo koud dat de soldeerbout moeite had het tin te smelten. 's Zomers was het weer bloedheet. Gelukkig zaten we de laatste jaren in een mooi, ruim atelier met veel licht. Soms waren er frustrerende momenten waarop je opnieuw moest beginnen, maar al met al was het een mooie periode. Deze ramen kunnen in elk geval weer minimaal 80 jaar mee. Tijd voor mij om het even rustig aan te gaan doen! "